TIN TỨC | https://biotechem.com.vn/

1. Mô tả điều kiện
Kháng thể kháng nhân Anti-nuclear antibody (ANA) là một trong những dấu hiệu có thể xuất hiện của bệnh tự miễn, ví dụ như lupus ban đỏ hệ thống SLE, hội chứng Sjögren’s, viêm khớp ở trẻ vị thành niên, viêm đa cơ hoặc viêm da cơ. Trong trường hợp này, các tế bào bạch cầu trong hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ sản sinh các kháng thể để chỉ điểm và tấn công các tác nhân được xem là “lạ” đối với cơ thể và gây ra các phản ứng viêm nhiễm.
Thỉnh thoảng, các kháng thể “vô tình” tấn công các protein bình thường trong cơ thể vì “lỗi hệ thống”. Điều này dẫn đến các phản ứng viêm diễn ra và làm cho khớp và các mô bị tổn thương. Tình trạng tự tấn công chính bản thân mình được gọi là “tự miễn dịch” và các kháng thể này được gọi tên là các “tự kháng thể - autoantibody”. Và điều đặc biệt là, mọi người đều có một lượng nhỏ tự kháng thể trong cơ thể mình.
Các kháng thể kháng nhân là một trong số rất nhiều loại tự kháng thể. Một xét nghiệm máu dương tính với kháng thể kháng nhân mang ý nghĩa rằng có sự xuất hiện của các tự kháng thể trong cơ thể, tuy nhiên nó không phải một dấu hiệu chắc chắn của một bệnh tự miễn.

2.     Dấu hiệu/ Triệu chứng
Một xét nghiệm bằng phương pháp huỳnh quang gián tiếp sẽ là một công cụ tốt nhất và phù hợp nhất để phát hiện kháng thể kháng nhân ANA (được xem là “tiêu chuẩn vàng” đối với việc phát hiện kháng thể kháng nhân). Bác sĩ sẽ xem xét các hình ảnh kháng thể được gắn nhãn huỳnh quang dưới kính hiển vi và sau đó đánh giá cường độ cũng như hình ảnh thu được.
Hiệu giá kháng thể ANA sẽ được xác định bằng việc thêm dung dịch muối saline vào trong huyết tương/ huyết thanh của người cần kiểm tra. Đa phần các khoa xét nghiệm sẽ báo cáo bất kỳ hiệu giá kháng thể nào trên 1:160 là kết quả dương tính. Sau đó, các bác sĩ sẽ đánh giá kết quả xét nghiệm ANA dựa trên bệnh cảnh lâm sàng.
Kháng thể kháng nhân được xem là xét nghiệm phổ biến đầu tiên được dùng để đánh giá cho bệnh nhân lupus. Hơn 95% các bệnh nhân mắc lupus sẽ có kết quả dương tính ANA, vì vậy một kết quả âm tính ANA có thể giúp loại trừ chẩn đoán tức là loại trừ khả năng mắc bệnh của bệnh nhân. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 11-13% người có kháng thể ANA dương tính có lupus. Và đồng thời cũng có đến 15% người hoàn toàn khỏe mạnh xét nghiệm ANA dương tính, vì vậy không dùng xét nghiệm ANA để xác nhận chẩn đoán lupus hoặc các bệnh tự miễn khác cũng như các bệnh về mô liên kết.
3.     Phương pháp điều trị phổ biến
Một kết quả xét nghiệm ANA âm tính mang ý nghĩa rằng không có tự kháng thể được xuất hiện. Tuy nhiên, chỉ đọc kết quả xét nghiệm kháng thể kháng nhân ANA không chỉ ra được bệnh nhân có mắc bệnh tự miễn hay không. Việc cơ thể sản xuất ra các tự kháng thể ANA phụ thuộc khá mạnh mẽ vào độ tuổi và gia tăng ở những người khỏe mạnh trên 65 tuổi. Ngay cả ở những người khỏe mạnh đang mắc các bệnh truyền nhiễm do virus cũng có thể có kết quả xét nghiệm ANA dương tính trong một thời gian ngắn.
·       Một kết quả xét nghiệm ANA đơn giản chỉ là cung cấp thêm công cụ hỗ trợ vô cùng hữu ích cho bác sĩ chẩn đoán bệnh. Để có được những chẩn đoán chính xác, người bệnh nên và cần thiết làm thêm các xét nghiệm máu khác cùng với việc thăm khám, cung cấp cho bác sĩ toàn bộ tình trạng tiền sử triệu chứng.
·       Một vài liệu pháp điều trị có thể dẫn đến xuất hiện kháng thể kháng nhân dương tính. Vì vậy, cung cấp đầy đủ thông tin về các loại thuốc bệnh nhân đang sử dụng, bao gồm các thông tin về liều lượng, tần suất và thời gian sử dụng là vô cùng cần thiết.
Một vài điều kiện khác, ví dụ như ung thư, cũng có thể dẫn đến kết quả kháng thể kháng nhân ANA dương tính.
4.     Những lưu ý nhỏ- nhưng quan trọng
Một kết quả xét nghiệm kháng thể kháng nhân ANA dương tính không phải là một dấu hiệu chính xác của bệnh tự miễn, vì vậy không cần phải điều trị ngay lập tức. Và mỗi khoa xét nghiệm sẽ có thể đưa ra kết quả khác nhau. Một vài tự kháng thể xuất hiện là hoàn toàn bình thường, vì vậy một kết quả xét nghiệm dương tính không thể chỉ ra bất kì vấn đề nào.
Các bác sĩ chuyên khoa khớp sẽ xác định điều gì cần được thực hiện tiếp theo, ví dụ như tiếp tục thực hiện các xét nghiệm máu khác để tìm kiếm thêm dấu hiệu của bệnh tự miễn hoặc bác sĩ sẽ quyết định nên xem xét tiếp vấn đề hoặc đợi và thăm khám sau vài tháng theo dõi.
Việc cần thiết bệnh nhân cần làm là hợp tác với bác sĩ. Nên nhớ rằng, nếu kết quả ANA dương tính và có nhiều dấu hiệu giúp khẳng định bệnh tự miễn đang diễn ra, hãy yên tâm rằng luôn có rất nhiều phương án điều trị hiệu quả cho căn bệnh này.

Nguồn tham khảo: PATIENT FACT SHEET – Antinuclear Antibodies ANA – American College of Rheumatology – www.ACRPatientInfo.org

Liên hệ: 0916871300 - Phương